İdeolojik Tarih Okumaları, İrfan Aycan-Mahfuz Söylemez
Tarihçi de kendi tarihselliğini yaşayan bir insandır (E.H. CARR). İdeolojik anlayışla yazılan tarihlerde yazar geçmişi temiz bir şekilde sunabilir, tarihi meşruiyet aracı olarak kullanabilir, iktidarı elinde bulunduranların gözüne girmek isteyebilir. İdeolojik tarih anlatıcısı tarihsel anlatıyı inşa ederken iki olumsuz noktadan hareket eder; zihninde bir tarih anlatısı oluşturmuş,sonra da bu anlatıya uygun verileri çıkarmak durumundadır ve elindeki malzeme karşısında tutarlı ve eleştirel değildir.
1) Cahız ve Emevi tarihine Mutezili bir yaklaşım
Emevilerin küfre düşme sebepleri; Kur’an ve sünnet anlayışından uzaklaşmaları, hilafetten ayrılarak kayzerlik kisralık sistemi kurmaları, haramı helal saymaları, devlet malını haksız yere dağıtmaları, kabeye Mekke ve medineye saldırmaları, hz hüseyini ve ailesini katletmeleri,ehli beyte ve sahabilere zulmetmeleri, cebr inancını benimsemeleri, asabiye temelli siyastleri..
Ne olduysa Osman’ın öldürülmesiyle olmuştur. İlk ayrılıklar hz osman’ın hilafetinin altıncı yılında başlamıştır. Amu’l cemaa denilen Muaviyenin iktidara gelme yılı aslında birlik yılı değil zorbalaşma ve fırkalaşma zamanıdır. Asrın ehlinden çok kimse muaviye’yi tekfir etmemekle küfre düşmüştür.
2) Emevilere Harici bir yaklaşım- İbn Sellam el İbadi
Bizim dinimiz; ebu bekr’in, ömer’in, ebu ubeyde b el cerrah’ın, abdurrahman b avf’ın, ammar b yasir’in, ibn mesud’un dinidir.
Emeviler Cuma namazını terk etmiş, vaktini değiştirmişlerdir. Mescidi haram civarında savaşıpabdullah b zübeyr;i öldürdüler.allah’ın haram kıldığını helal kıldılar(Müslüman ve zimmet ehlinin kanı, iffetli kadınların ve cariyelerin helal kılınmaları), allah’ın hükümlerini uygulamadılar. Selefi salihin…in amellerinin hilafına gerçekleştirdikleri en büyük olay; imamaete akrabalarını ve çocuklarını getirdiler.
(uzunca bir hadis zikrediyor, hadiste ibn abbasla hz ömer konuşuyor halife tayin etme hususunda. Hz ömer diyor ki; abdurrahman b avf zayıftır, ali bencil ve dönektir,Osman akrabalarını kayırır, sad b ebi vakkas kafadan çatlaktır, oğlum Abdullah zayıftır karısını bile boşayamaktan acizdir)
Şura ile seçilen Osman b Affan altı sene rasulün sünnetiyle hükmetti, sonra dünya ebedi zannedip ona meyletti. (Osman b affanın ilk altı yılı, hz ali’nin de tahkime kadar olan hilafeti adil ve meşrudur)
3) İbn Teymiyye ve Emeviler
Sahabeye lanet etmek ve sövmek caiz değildir. Muaviye sahabedendir. Sövene cezai müeyyide uygulanır. Rasulullahı gören herkes sahabedir.
Münafıklık ensar arasındaydı. Tulekadan Müslüman olanlar hakkında da sonradan münafık olduklarına dair bir suçlama gelmemiştir. Muaviye vahiy katipliği ve temsilcilik yapmıştır, rasulün ilim ve amellerini emanet ettiği kimseler nasıl münafık olabilir? Hem iyilikler kötülükleri kaldırır.
Nebiler dışında kimse masum değildir.
Sıffin’de öldürülenlerle, rasulün öldürülmelerini merettiği hariciler bir değildir. Muaviye kendisine sorulduğunda hilafeti hak etmediğini belirtmiştir. Onlar ali’ye savaşı başlatanın kendileri olduğunu düşünmedikleri gibi isyan ettiklerini de düşünmüyorlardı. Ali’ye gelip konuştular ama Ali katillerin hiçbirini teslim etmedi.
Ammarı baği bir topluluk öldürecektir hadisi muaviye ve arkadaşlarına işaret etmez. Muaviye hadisi duyunca ammar kiminle geldiyse onlar öldürmüştür demiş, bunu duyan ali’de ‘o halde hamza’yı da bi öldürdük’ demiştir, haklıdır.
Haccac haşimoğullarından kimseyi öldürmemiş, bazı arap önde gelenlerini öldürmüştür.
4) Makrızi ve Emeviler
Ümeyyeoğullarının hilafte gelmeleri için sebep yoktur. İki aile arasında çok uzun zamandır düşmanlık vardı. Ümeyye ailesinden ukbe b ebi muayt İslam tarihinde ilk asılan kişidir, hakem b ebil asın kendini ve çocuklarını lanetleyip medine’den rasulullah kovmuştur, ebu süfyan’ın samimi bir Müslüman olduğu ihtilaflıdır, ebu leheb’in karısı onlardandır.
Rasulullah ümeyyeoğullarını akrabalıktan çıkarmıştır. Kendileriyle aynı derecede akraba olan muttaliboğullarına ganimetten pay verip onlar vermemiş, muttaliboulları ile haşimoğulları birdir demiştir.
Rasulullah onları devlet işlerinde göevli tayin etmiştir. Rasulullah vefat ettiinde onlardan 4 vali vardır; attab b useyd mekkede, eban b said b el asi bahreyn’de, halid b said san’a’da, ebu süfyan b harb necran’da vali idiler. Rasulullah onları bu görevlere getirdiyse nasıl olur da onlar yönetim konusunda ümitlenmezler. Rasulullahın, ebu bekrin ve ömer’in görevlileri arasında beni haşim’den kimse yoktu, bu gibi olaylar ümeyyeoğullarının dişlerini keskinleştirdi. Rasulullah rüyasında onları minberde maymunlar gibi sıçrarken gördü ve bu nefsine ağır geldi. Bu dünya ile ilgilidir, hilafeti onlara ver diye vahyedilince rahatladı.
Emevilerden sonra Abbasiler horasan desteğiyle doğru yanlış her yolu kullanarak iktidarı ele geçirdiler. Seffahın , islam ümmetine çektirdiği firavunun beni israile çektirdiğinden daha çirkindi. Acem adetlerini benimsediler. Abbasilerden me’mun felsefe kitaplarını çevirterek islamda en kötü sünneti ihdas eden şahıstır. Rasulullahın savaşılacağı haberini verdiği Türkler devleti ele geçirdi
Müslümanlar hilafet konusunda kulağın kulağa benzediği gibi Yahudi milletinin durumuna benzediler. (burada Yahudilerden ve Müslümanlardan örnekler vererek durumu pekiştirir)
5) İmamiyye ve Tarihin Yeniden İnşası;
Tabersi’den alıntılanan metinde tabersi upuzun bir rivayet verir. Rivayette hz ali kendi özelliklerini şura üyelerine saymaktadır. Karşısındakiler de kendisi teyid ederler. Ali peygamberin en yakınıdır, gadiri hum gibi her türlü olaya deinir. Hadisin sonunda şura üyeleri hz Ali üstündür fakat o kimseyi başkasına tercih etmez, osman’ı tanıyın o kendisine yakın olana yakınlık gösterir diyerek Osman’ı seçerler. Metinde kullanılan ayetlerden hiçbiri hz Ali’nin imametine delil teşkil edecek konumda değildir. Yine hadiste delil olarak kullanılan kardeşlik anlaşması karıştırılmaktadır. Kardeşlik anlaşması iki defa gerçekleşmiştir Mekke ve Medine döneminde. İbn sa’d dahil kaynaklar ikisini karıştırmaktadır. Hz Ali ilkinde rasulullahla kardeş olmuştur.
Tabersinin mezhebi imamiyye emeviler döneminde dahi teşekkül etmemiş bir mezheptir.
Hzrlyn: Şükrü Atsızelti
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder